Haziran 2014’te Saraybosna’da yapılacak Barış 2014 etkinliğinin dördüncü hazırlık toplantısı 22-23 Mart tarihlerinde Saraybosna’da yapıldı. Hazırlık toplantısında Almanya, İtalya, Belçika, Fransa, Avusturya, İngiltere, Türkiye ve Bosna-Hersek’ten pek çok barış organizasyondan katılımcılar vardı.
Toplantılar Saraybosna Belediye başkanı temsilcisi Dragana Solakovic ile yerel medya için bir basın toplantısı ile başladı. Basın toplantısında Barış 2014 etkinliğinin tanıtımı yapıldı.
Basın toplantısından sonra hazırlık toplantısı Barış 2014 etkinliğinin hazırlık komitesinin raporu ile devam etti. Raporda önce Barış 2014 etkinliğinin amacı anlatıldı. Hazırlık komitesini oluşturan barış organizasyonları burada barış etkinliği yapma fikrini nereden aldıklarını anlattılar. Birleşmiş Milletler 2001-2010 tarihlerini “10 yıllık barışçıl kültür” dönemi olarak ilan ettiklerinde hazırlık komitesi bunun sürekli olabileceğini düşünüp Saraybosna’da bu etkinliği organize etmeye başlamışlar. Saraybosna’ya gelip buradaki kurumlarla görüşmeler çok olumlu geçmiş. Hazırlık komitesinde yerel organizasyonlar, ulusal ve uluslararası kurumlar olarak birlikte çalışıyor. Almanya, İtalya ve Bosna-Hersek organizasyonları hazırlık komitesini oluşturuyor.
Barış 2014 etkinliğinin amacı dünya savaşının yıldönümünde tarihin anlatılması ve tartışılmasından çok barışçıl bir kültür inşası. Herkes bu yüzyılda ne kadar çok savaş çıktığını biliyor, özellikle 1990’larda Bosna ve çevresindeki savaşlar Avrupa’yı sarstı. Barış 2014 etkinliğinin amacı savaşın tek yönlü sorumlusunu bulmak değil, yüzleşme ve barışma yolları bulmak, bir daha aynı hataların yaşanmamasını sağlamak.
Şu anda dünyanın her yerinde savaşlar devam ediyor, medyaya çıkmayan savaşlar da var. Yoksulluk Avrupa’da bile problem olmaya başladı. İklim felaketleri, ekonomik krizler ve diğerleri bize böyle gidersek daha iyi bir dünyada yaşamayacağımızı söylüyor.
Barış 2014 etkinliğinin amacı savaşsız, şiddetsiz bir dünyanın nasıl kurulabileceğini tartışmak. Amacı herkes için barışçıl bir dünya inşa etmek. Etkinlik herkesin katılımcı olabileceği bir organizasyon olmaya çalışacak.
Barış, insan hakları ve diğer kurumlar olarak 100 yıllık faaliyetlerini anlatmak istiyoruz. Bazı yerlerde bu kurumlar başarılı olabildiler, bunların deneyimlerini paylaşmak istiyoruz.
Barış 2014 etkinliği, bölgedeki ve Avrupa’daki aktivistler arasında bir diyalog başlama noktası olabilir. Bölgedeki taban örgütlenmelerinin temsilcilerini bir araya getirip, deneyim paylaşmalarına olanak sağlamaya çalışacak. Bu etkinlik tek başına sorunu çözemez ama bir başlangıç noktası olabilir. Etkinlikte önemli olan şiddetsiz etkinlik deneyimlerini paylaşmak.
Ardından hazırlıkların ne aşamada olduğu tartışıldı.
İlk çalışmalara başlandığında hazırlık toplantısının bu kadar kalabalık olacağını hayal bile edilmemişti. Hazırlık toplantısının kalabalığı bile yol alındığını gösteriyor.
Etkinlik boyunca her gün toplantılar, kültürel etkinlikler, tartışmalar örgütlemeye çalışılacak. Saraybosna’dan pek çok belediye başkanı etkinliğe katılacak. Unesco, BM gibi yerlerden destek ve katılım bekleniyor. Atölyeler, konuşmacılar hala organize edilmeye çalışılıyor.
Barış 2014 etkinliği 6 Haziran’da başlayacak atölyelerden sonra 18.00’de açılış töreni yapılacak. Orada Nobel barış ödüllü alan sanatçılar, yazarlardan konuşmacılar olacak. 9 Haziran Pazartesi günü sabah atölyelerde tartışılan konular arasında bir koordinasyon sağlanmaya çalışılacak. Öğleden sonra kapanış töreni olacak. Cuma ve Cumartesi akşamları barış festivalleri olacak.
Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri 5 tane yuvarlak masa toplantıları olacak. Bunların konuşmacıları hazırlık komitesi tarafından saptanacak. Bunların başlıkları: 1) Barışın ve Şiddetsiz hareketin Kültürü, 2) Cinsiyet, kadın ve Barış, 3) Barışma ve geçmiş ile yüzleşme, 4) Barış ve Sosyal adalet, 5) Militarizm ve alternatifler.
Daha sonra yurtdışından gelenlere Bosna-Hersek’teki protesto gösterileri hakkında bilgi verildi.
Yugoslavya dağıldıktan sonra yeni kurulan tüm cumhuriyetlerde problemler devam ediyor. Savaşlarda 100 binden fazla insan öldü. Ölenlerin bir kısmının cesetleri bile bulunamadı. Bosna-Hersek’te çok yoksul bir halk yaşıyor, çoğunluk işsiz ve hayatta kalmaya çalışıyor, eğitim sistemi çöktü. Politikacılar sadece yönetimde kalmak için uğraşıyor. Çok uzun bir süreden sonra sivil protestolara başlanabildi, sosyal güvenlik numarasının verilmesi için gösteriler başladı ve devam ediyor. Gösteriler ülkenin her yerinde etkili olmaya başladı. İnsanlar siyasi olarak güçlü oldukları için değil aç olduğu için protestolar yayılıyor. Halk kötü yönetimlerden bıkmış durumda.
Bu gösterilerde insanlar ilk kez kendileri için konuşmaya başladılar. Bu gösterilerde şiddete başvurmadan etkinliklere devam etmeye çalıştılar. Protestolar için tek doğru yolun şiddetsiz etkinlikler olduğu ortaya çıktı.
Bu açıdan 2014 Barış etkinliği çok önemli. Barış etkinliğinin sadece Saraybosna’da değil tüm Bosna-Hersek’te olması için çaba harcanmalı. Avrupa ve dünya deneyimleri paylaşılmalı.
Öğleden sonra yapılan oturumda 6-9 Haziran’da yapılacak atölyeler ve forumlar konuşuldu. Avrupa’nın pek çok ülkesinden çok farklı organizasyonlar onlarca atölye önerisi yapıldı. Atölye için başvurular Nisan sonuna kadar devam edecek. Etkinlik şimdiden atölye sayısı olarak Avrupa’da yapılan en büyük Barış etkinliği olma iddiasında.
Barış 2014 etkinliğinin amacı bir yandan onlarca atölye yapmak bir yandan da bu atölyelerde konuşulan şeyleri koordine etmek. Krizler ve savaşların yaşandığı günümüzde barışçıl bir dünya kurmak herkesten önce barış organizasyonlarının işi. Bu konuda neler yapılabileceğini tartışmak etkinliğin en önemli hedefi. Atölyeler ve forumların başlıkları ve konuşmacıları kesinleştikten sonra bu konuda ne tür adımlar atılabileceği tartışılacak.